Рӯзҳои 27-28 апрели соли 2023 дар шаҳри Москваи Федератсияи Россия Форуми байналмилалӣ “Экосистемаи андозӣ: инсон ва технологияҳо” (минбаъд-Форум) таҳти раёсати Хадамоти федералии андози Россия баргузор гардид.

Дар Форум, ҳайати мақомотҳои андози кишварҳои иштирокдори ИДМ, аз ҷумла Арманистон, Беларус, Озарбойҷон, Қазоқистон, Қирғизистон, Федератсияи Россия, Тоҷикистон, Туркменистон, Ӯзбекистон ва намояндагони мақомоти ҳокимияти давлатии кишварҳои Осиё, Африқо ва Амрикои Лотинӣ, инчунин намояндагони созмонҳои байналмилалӣ ва олимони соҳаи андоз иштирок намуданд.

Дар Форум аз ҷониби Кумитаи андози назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон муовини якуми Раиси Кумитаи андоз - Солеҳзода Аюбҷон Маруф (роҳбари ҳайат), сардори Раёсати такмили қонунгузории андоз - Назирзода Назирҷон ва муовини сардори Раёсати ҳамкории байналмилалӣ - Хайриддинов Умедҷон иштирок намуданд.

Форум аз 2 қисм иборат буда, ба мавзӯъҳо оид ба имкониятҳои рақамикунонӣ ва андозбандии фаъолияти иқтисодии хориҷӣ, инчунин мубодилаи таҷрибаи пешқадам ва навовариҳо дар маъмурикунонии андоз бахшида шуда буд.

Дар доираи рақамикунонӣ ва андозбандии фаъолияти иқтисодии хориҷӣ мавзуъҳо вобаста ба рақамикунонии савдои фаромарзӣ: монеаҳо ва имкониятҳо мавриди баррасӣ қарор дода шуд. Технологияи гардиши ҳуҷҷатҳои электронӣ савдои байналмилалиро хеле сода намуда, ба он суръат мебахшад, ҳамзамон хароҷотҳои муомилотиро барои соҳибкорон коҳиш медиҳад. Инчунин гардиши ҳуҷҷатҳои электронӣ ба сарфа намудани вақт аз коркарди ҳуҷҷатҳо ва ҳамкорӣ бо мақомоти давлатӣ мусоидат менамояд.

Мубодилаи ҳуҷҷатҳои электронии дорои аҳамияти ҳуқуқӣ шаффофият ва дастрасии саривақтии маълумотҳоро оид ба гардиши молҳои фаромарзӣ таъмин намуда, дар оянда имконият медиҳад, ки модели идоракунии давлатӣ ва назорати фаъолияти иқтисодии хориҷиро бо роҳи кам кардани ҳаҷми иҷозатномаҳои зарурӣ ва ҳисоботдиҳӣ барои соҳибкорӣ тағйир диҳад.

Иштирокчиёни Форум бар ин назаранд, ки айни замон гардиши ҳуҷҷатҳои электронӣ дар марҳилаи рушд қарор дорад ва онро на танҳо ҳамчун нусхабардории ҳуҷҷатҳо, балки аз нуқтаи назари табодули маълумот баррасӣ кардан лозим аст.

Ҳамчунин, намояндагони сиёсати савдо ва сода намудани равандҳои савдои Комиссияи иқтисодӣ ва иҷтимоӣ барои Осиё ва Уқёнуси Ором (ESCAP)-и СММ ва Маркази СММ оид ба сода намудани равандҳои савдо ва амалиётҳои кории электронӣ (CEFACT) ба иштирокчиёни Форум оид ба муқаррароти Созишномаи қолабӣ оид ба сода намудани равишҳои савдои фаромарзиро бидуни қоғаз дар минтақаи Осиё ва Уқёнуси Ором маълумот пешниҳод намуданд.

Созишномаи номбурда дар соли 2016 қабул гардида, 53 кишвари узви ESCAP-и СММ метавонанд ба он шомил шаванд. Созишномаи мазкур ба рақамикунонии равандҳои савдои фаромарзӣ робита дошта, он мубодила ва эътирофи мутақобилаи маълумотҳо ва ҳуҷҷатҳоро дар шакли электронӣ таъмин менамояд.

Созишномаи қолабӣ оид ба сода намудани равишҳои савдои фаромарзӣ бидуни қоғаз дар минтақаи Осиё ва Уқёнуси Ором аз ҷониби ҷумҳуриҳои Арманистон, Озарбойҷон, Бангладеш, Камбоҷа, Чин, Эрон, Муғулистон, Филиппин, Корея ва Тоҷикистон имзо гардидааст, ҳамзамон Федератсияи Россия дар ҳоли ба имзо расонидани созишномаи мазкур қарор дорад.

Инчунин, дар доираи барномаи таҳкими захираҳои кадрӣ ва ҷорӣ намудани салоҳиятҳои муосири захираҳои инсонӣ дар хизмати давлатӣ масъалаҳо оид ба тағйирёбии институти захираҳои инсонӣ дар хизмати давлатӣ ва хусусиятҳои он, истифодаи технологияи муосири кадрӣ ва тамоюлҳои кор бо ҳайати кормандон, ташхиси камолоти кадрҳо, гузаронидани тадқиқот оид ба арзёбии садоқатмандии кормандон ба мақомоти андоз, арзёбии ҳавасмандӣ, усулҳои муосири баҳодиҳӣ ва ҷобаҷогузории ҳайати кормандон, арзёбӣ дар интихоби роҳбарон, ташаккули даста ва муносибати ба муштарӣ нигаронидашуда дар доираи рақамикунонии маъмурикунонии андоз мавриди баррасӣ қарор дода шуд.

Ҳамзамон, иштирокчиён воситаҳои дахлдори баланд бардоштани сатҳи эътимоди шаҳрвандон, соҳибкорон ва ҷомеаи коршиносон ба мақомоти андоз, тавассути тағйир додани муносибатҳо дар кор бо андозсупорандагон барои ҳалли вазъи зиндагии онҳо ва огоҳӣ намудани онҳо оид ба имкониятҳои нав мавриди баррасӣ қарор дода, саволҳои зеринро муҳокима намуданд, аз ҷумла: муносибати ба муштарӣ нигаронидашуда чист, фарқият байни ба муштарӣ нигаронидашуда дар идоракунии давлатӣ ва маъмурияти андоз чист, оё хизматчиёни давлатӣ бояд ба муштарӣ нигаронидашуда бошанд, чӣ бояд кард, ки ҳамкории мақомоти андоз бо андозсупоранда фаҳмо, қулай ва мусоид бошад, бо назардошти дарк намудани вазъият ва ниёзҳои ҳаёти андозсупоранда.

Қайд карда шуд, ки экосистемаи андозӣ худро ҳамчун равишҳои ғайристандартӣ, фикрҳо ва консепсияҳо муаррифӣ менамояд. Айни замон, рушди экосистемаи андозӣ масъалаи мубрам ва саривақтист, ки татбиқи он ба мақомоти андоз имконият медиҳад, ки маъмурикунонии андоз ва хизматрасонӣ ба андозсупорандагонро беҳтар намояд.

Бояд қайд намуд, ки бо мақсади ҳарчи зудтар оғоз намудани татбиқи ҳадафу чорабиниҳои Созишномаи байни Вазорати молияи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Вазорати молияи Федератсияи Россия дар бораи аз љониби Федератсияи Россия расонидани кумаки беподоши техникӣ ба Ҷумҳурии Тоҷикистон бо мақсади рушд ва такмили низоми маъмурикунонии андоз Солеҳзода Аюбдҷон Маруф вохуриҳои самаранокро бо муовини Роҳбари Хадамоти федералии андози Россия Шепелева Ю.В. ва дигар мутахассисон баргузор намуд.

Ҷонибҳо ба мувофиқа расиданд, ки барои ҳарчи зудтар оғоз намудани иҷрои корҳо дар доираи Созишномаи мазкур намояндагони Хадамоти федералии андози Россия дар моҳи май соли ҷорӣ ба Кумитаи андози назди Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон сафари корӣ анҷом медиҳанд.

Худи ҳамин рӯз дар шаҳри Остона мулоқоти Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва Президенти Ҷумҳурии Қазоқистон муҳтарам Қосим - Жомарт Токаев баргузор гардид.

Президенти Ҷумҳурии Қазоқистон муҳтарам Қосим - Жомарт Токаев Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро ба кишвараш самимона хайрамақдам гуфтанд.

Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба Сарвари кишвари мизбон муҳтарам Қосим-Жомарт Токаев барои даъват ҷиҳати анҷоми сафари давлатӣ ва пазироии самимӣ изҳори сипосу миннатдорӣ карданд.

Изҳори итминон карда шуд, ки натиҷаҳои ин сафар, мулоқоту музокироти сатҳи олӣ ва бастаи нави санадҳои ҳамкории имзошаванда барои таъмиқи муносибатҳои шарикию стратегии Тоҷикистону Қазоқистон заминаи навро фароҳам меорад.

Имрӯз Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар Қасри миллат Президенти Федератсияи байналмилалии ассотсиатсияи футбол (ФИФА) Ҷованни Инфантино ва Президенти Конфедератсияи футболи Осиё (АФК) Салмон бин Иброҳим Ал-Халифаро, ки бо сафари корӣ ба шаҳри Душанбе ташриф оварданд, ба ҳузур пазируфтанд.

Дар рафти суҳбат ҳолати кунунӣ ва дурнамои ҳамкории Тоҷикистон бо ин сохторҳои бонуфузи ҷаҳонӣ ва минтақавии футбол муҳокима гардиданд.

Аз ҷумла мавзӯъҳои мавқеи футбол дар ҷомеаи Тоҷикистон ва оммавигардонии ин намуди машҳури варзиш дар кишвари мо, ҳамчунин, тадбирҳои аз ҷониби Ҳукумат ва Федератсияи футболи Тоҷикистон бо мақсади рушди минбаъдаи футбол андешидашаванда мавриди гуфтугӯ қарор доштанд.

Аз сатҳ ва муҳтавои ҳамкории Федератсияи футболи Тоҷикистон бо ФИФА ва Конфедератсияи футболи Осиё изҳори қаноатмандӣ карда шуд.  

 Дар идомаи суҳбат ҷонибҳо ба масъалаҳои такмили минбаъдаи пойгоҳи зерсохтории футбол дар Тоҷикистон, дурнамои рушди футболи  кўдакону наврасон ва бонувон, инчунин бозии футбол дар толор (футзал) таваҷҷуҳи хосса зоҳир карданд.

Пешвои миллат ба  Федератсияи байналмилалии ассотсиатсияи футбол ва Конфедератсияи футболи Осиё барои мусоидат ва дастгирии доимиашон дар масъалаҳои рушди футболи Тоҷикистон изҳори миннатдорӣ намуда, иброз доштанд, ки ҳамкории Тоҷикистон бо ин сохторҳои ҷаҳонӣ ва минтақавии футбол дар оянда низ дар рӯҳияи созандагӣ идома хоҳад ёфт.

Қобили зикр аст, ки ҷиҳати фароҳам овардани шароити бештар мусоид барои рушду пешрафти футбол дар кишвари мо пайваста чораҳои зарурӣ андешида мешаванд.

Тайи солҳои соҳибистоқлолии давлатӣ дар Тоҷикистон беш аз 7400 майдону майдончаҳои варзишӣ дар минтақаҳои мухталифи кишвар таъмиру таҷдид ва бунёд гардидаанд.  Танҳо дар шаҳри Душанбе тайи панҷ соли охир беш аз 300 адад майдончаҳои варзишӣ сохта, ба истифода дода шудаанд ва айни ҳол дар пойтахти мо беш аз 470 майдону майдончаҳои бозии футбол мавриди баҳрабардорӣ қарор  доранд.

Айни замон “Барномаи рушди футбол дар шаҳри Душанбе барои солҳои 2022 – 2026» ва “Барномаи махсуси Президенти Федератсияи футболи Тоҷикистон оид ба рушди футбол дар деҳоти Ҷумҳурии Тоҷикистон барои солҳои 2021-2024" мавриди иҷро қарор доранд.

27 апрел дар Қасри миллат Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон муовини Раиси Ҳукумат, вазири саноат ва тиҷорати Федератсияи Русия Денис Мантуровро ба ҳузур пазируфтанд.

Дар ҷараёни мулоқот масоили мухталифи шарикии стратегии ду кишвар, аз ҷумла ҳамкорӣ дар бахши саноат мавриди баррасӣ қарор дода шуд.

Президенти мамлакат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аз сатҳи ҳамкории дуҷонибаи Тоҷикистону Русия, инчунин робитаҳои кишварҳои мо дар чаҳорчӯби созмонҳои байналмилалӣ ва минтақавӣ изҳори қаноатмандӣ карданд.

Ҷонибҳо зимни мулоқот маҷмуи васеи масоили муносибатҳои кишварҳоро дар самтҳои ояндадори тиҷоратию иқтисодӣ, бахусус саноат ва татбиқи лоиҳаҳои калони сармоягузорӣ, ҳамкории фаъол тавассути таъсиси паркҳои саноатӣ дар минтақаҳои озоди иқтисодӣ муҳокима карданд.

Ҳамкорӣ дар бахши саноати маъдантозакунӣ, металлургия, коркарди нафт, техникаи электронӣ, саноати нассоҷӣ, хӯрокворӣ, фарматсевтӣ ва истеҳсоли масолеҳи сохтмонӣ аз самтҳои ояндадору судовари робитаҳо номида шуд.

Таъсиси корхонаҳои муштараки саноати бофандагӣ, ташкили занҷираи ягонаи истеҳсолӣ, рушди бахши коркарди пахта, пӯст ва пашм бо ҷалби сармоя ва технологияи Русия зарур шумурда шуд.

Дар ҷараёни мулоқот ҷонибҳо инчунин оид ба дигар мавзӯҳои мавриди таваҷҷуҳ гуфтугуи судманд анҷом доданд.

25 апрел Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар шаҳри Левакант ба Неругоҳи барқи обии “Сарбанд” ташриф оварда, гидроагрегати рақами 1-и ин иншооти муҳими энергетикии мамлакатро ба кор дароварданд.

Гидроагрегати рақами 1-и неругоҳ баъд аз таҷдиду навсозӣ бо тавоноии 39 МВт мавриди баҳрабардорӣ қарор дода шуд.

Неругоҳи барқи обии “Сарбанд” бо иқтидори лоиҳавии 240 МВт 5-умин иншооти калони амалкунадаи гидроэнергетикии мамлакат дар дарёи Вахш мебошад.

Лозим ба ёдоварист, ки сохтмони Неругоҳи барқи обии “Сарбанд” дар заминаи неругоҳи “Шаршара” ҳанӯз соли 1956 оғоз гардида, аввалин гидроагрегати он соли 1962 ба кор дароварда шудааст. Бинобар истифодабарии тӯлонӣ қисми зиёди таҷҳизоти электромеханикӣ ва гидромеханикии неругоҳ ва дастгоҳҳои тақсимкунандаи кушодаи он фарсуда шуда буд.   

Дар неругоҳи мазкур дар давоми 60 сол ба ғайр аз таҷдиди як гидроагрегат дигар ҳеҷ гуна корҳои таҷдиду навсозӣ анҷом дода нашуда буд ва иқтидори истеҳсолии он ҳамагӣ 160 МВт-ро ташкил медод.   

Бо дарназардошти ин соли 2013 байни Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Бонки Осиёии Рушд оид ба амалӣ намудани лоиҳаи “Таҷдиди Неругоҳи барқи обии “Сарбанд” Созишномаи грантӣ ба маблағи 136 миллион доллари амрикоӣ ба имзо расонида шуд.

Мақсад аз татбиқи лоиҳаи мазкур баланд бардоштани иқтидори истеҳсолӣ, таъмини кори муназзаму босамари неругоҳ ва мутобиқ намудан ба стандартҳои муосири техникӣ мебошад.

Дар асоси созишнома лоиҳа аз ду марҳила иборат буда, марҳилаи  якуми он пурра иваз намудани 5 агрегат, 2 автотрансформатор, бунёди бинои нави идоракунӣ ва дигар корҳои ба он алоқаманд буда, марҳилаи дуюми лоиҳа таҷдиди дастгоҳҳои тақсимкунандаи кушодаи 220/110 киловолтаро дар бар мегирад.

 Татбиқи марҳилаи якуми лоиҳаи “Таҷдиди Неругоҳи барқи обии “Сарбанд” бо иқтидори 240МВт”-ро ширкати паймонкор - “Синохайдро”-и  Ҷумҳурии Мардумии Чин ба уҳда дошта, дар марҳилаи аввал ба анҷом расонидани корҳои таҷдиду навсозии гидроагрегатҳои №1, 2, 3, 5, 6, дарғотҳои обпарто, системаи ҳавои фишоршудаи неругоҳ, дастгоҳҳои оташнишонӣ, васли автотрансформаторҳои АТ-2, АТ-3, бунёди бинои нави марказӣ идоракунии неругоҳ, таъмири бинои толори мошинаҳо, барқарорсозии ҳамаи кранҳои борбардори неругоҳ, корҳои сохтмони бинои об ва равғанҷудокунандаи садамавӣ, дастгоҳи тақсимоти марказӣ, системаи равшаннамоии неругоҳ, иваз намудани таҷxизот дар устохонаҳои механикию электрикӣ, дигар дастгоҳу таҷҳизоти ёрирасон ва мустаҳкамкунии соҳили рости канали пайвасткунанда пешбинӣ гардидааст.

Дар асоси дастуру супоришҳои Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар доираи лоиҳаи мазкур агрегатҳо, трансформаторҳо ва дигар таҷҳизоти навтарини барқӣ аз ҷумҳуриҳои Олмон, Италия, Ҳиндустон, Чин ва Қазоқистон ворид карда шудаанд.

Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон зимни шиносоӣ ба сифати корҳои анҷомёфта дар самти таҷдиду навсозии Неругоҳи барқи обии “Сарбанд” баҳои баланд доданд.

Зимни суҳбат бо кормандону мутахассисон Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон татбиқи лоиҳаи “Таҷдиди Неругоҳи барқи обии “Сарбанд”-ро боз як қадами устувору воқеӣ дар самти расидан ба яке аз ҳадафҳои стратегии Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон - расидан ба истиқлоли комили энергетикии кишвар арзёбӣ намуда, таъкид карданд, ки акнун баъд аз таҷдиду навсозии пурра неругоҳ солҳои дароз бо истеҳсоли қувваи барқи аз лиҳози экологӣ безарар дар рушди минбаъдаи соҳаҳои иқтисодиёти миллии Тоҷикистони соҳибистиқлол хизмат хоҳад кард.

Мувофиқи ЛОТ-1-и Лоиҳаи “Барқарорсозии Неругоҳи барқи обии “Сарбанд”  баъд аз таҷдиду навсозӣ гидроагрегати №5 моҳи ноябри соли 2018 бо тавоноии 49МВт, гидроагрегати №6 моҳи августи соли 2019 бо тавоноии 49МВт, гидроагрегати №2 моҳи ноябри соли 2020 бо тавоноии 39МВт, гидроагрегати №3 моҳи марти соли 2022 бо тавоноии 49МВт ва инак гидроагрегати №1 бо тавоноии 39МВт ба кор дароварда шуд. Ёдовар мешавем, ки гидроагрегати №4-и неругоҳ бо тавоноии 45 МВт ҳанӯз соли 2012 пурра таҷдиду навсозӣ гардида буд.

Тибқи ЛОТ-2-и лоиҳа бошад, аз тарафи Ҷамъияти саҳомии кушодаи “Барқи Тоҷик” ва ширкати паймонкор - Консорсиуми “Генсер-ҶИ”-и Ҷумҳурии Туркия шартнома оид ба барқарорсозии зеристгоҳҳои барқии 220 ва 110-киловолта баста шуда, корҳо дар ин самт пурра иҷро шудааст.

Аз ҷумла, барқарорсозии дастгоҳҳои тақсимкунандаи кушодаи 220 кВ ва 110/35/6 кВ бо дарназардошти пурра иваз намудани таҷҳизоти асосию ёрирасони онҳо, аз қабили иваз намудани   трансформаторҳои қудратӣ, трансформаторҳои шиддат, трансформаторҳои ҷараён, дастгоҳҳои тақсимкунандаи комплектии 35/6 киловолта, васлакҳои равғанӣ, ҷудокунакҳо, хатҳои интиқоли барқи мавҷуда дар ҳудуди неругоҳ ва биноҳои идоракунӣ дар доираи қисмати дуюми лоиҳа амалӣ карда шуд.

Таъкид кардан ба маврид аст, ки аз сабаби кӯҳнаю фарсуда будани таҷҳизоти электромеханикӣ ва гидромеханикии неругоҳ то оғози лоиҳа иқтидори миёнаи он 160 МВт-ро ташкил менамуд. Дар натиҷаи татбиқи лоиҳаи “Барқарорсозии Неругоҳи барқи обии “Сарбанд” иқтидори лоиҳавии неругоҳ аз 240 МВт ба 270 МВт бардошта шуда, сатҳи хизматрасонӣ дар неругоҳ ва истеҳсолу таъминоти неруи барқ ба таври назаррас баланд бардошта шуд.

Ба  Сарвари давлат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон иттилоъ доданд, ки тавассути генераторҳои таҷдидшуда то санаи 20-уми апрели соли 2023  ба миқдори 3 миллиарду 132 миллиону 724 ҳазору 560 кВт/соат қувваи барқ дар неругоҳ истеҳсол карда шудааст.

 Имрӯзҳо дар Неругоҳи барқи обии “Сарбанд” 162 корманд, аз ҷумла 25 нафар занону бонувон фаъолият доранд, ки ҳайати муҳандисиву техникӣ 75 нафарро ташкил медиҳад.

 Бо мақсади таъмини бехатарӣ ва истифодабарии боэътимоди неругоҳ дар канали пайвасткунанда корҳои соҳилмустаҳкамкунӣ бо маром ҷараён дошта, аз сатҳи 455 то 460,5 метр корҳои оҳану бетонрезӣ дар ҳаҷми 1800м3 бо дарозии 90 метр ба нақша гирифта шудааст. Ҳоло ҳаҷми иҷрои корҳо дар ин самт  50% -ро ташкил дода, корҳои бетонрезӣ дар ҳаҷми 1215 м3 ба анҷом расидааст.

Давоми солҳои соҳибистиқлолӣ бо мақсади амалӣ намудани нақшаву барномаҳои созандаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон таҳти роҳбарии  Пешвои миллат,  Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ҷиҳати расидан ба истиқлоли комили энергетикӣ истифодаи оқилонаву босамари захираҳои гидроэнергетикии мамлакат, сохтмон ва таҷдиду барқарорсозии неругоҳҳои хурду бузурги барқи обӣ оғоз гардида, хатҳои баландшиддати интиқоли неруи барқ ва зеристгоҳҳои барқӣ бунёд карда шудаанд.

Ҳамаи ин ташаббусҳои бунёдкоронаи Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ба хотири рушду пешрафти соҳаҳои иқтисоди миллии мамлакат ва ба ин восита таъмини зиндагии шоистаи халқи тоҷик ва шукуфоии аз ин ҳам бештари Тоҷикистони соҳибистиқлол равона гардидааст.

24 апрел Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ - Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар доираи сафари корӣ дар як қатор шаҳру ноҳияҳои вилояти Хатлон аз рафти корҳои сохтмонӣ дар марҳилаи сеюми татбиқи лоиҳаи “Таҷдиди қитъаи Қизил-қалъа Бохтар, идомаи роҳи автомобилгарди Душанбе-Бохтар”, ки 9,2 километрро ташкил медиҳад, шинос шуданд.

Шоҳроҳи мазкур дар заминаи татбиқи ҳадафҳои стратегии Ҳукумати Ҷумҳурии Точикистон бахусус раҳоӣ аз бунбасти коммуникатсионӣ бунёд гардида, дар навбати аввал бештар аз 75 км роҳ, шуруъ аз шаҳри Душанбе то пули дарёи Вахш, воқеъ дар ноҳияи Хуросон таҷдиду навсозӣ ва мавриди баҳрабардорӣ қарор гирифта буд.

Анҷоми тадбирҳои роҳсозӣ дар марҳилаи якум ва дуюм хеле хуб ба мушоҳида расида, сокинони вилояти Хатлон ва дигар меҳмонони тавассути ин роҳ сафаркунанда истифода ва баҳрабардорӣ карда истодаанд.

Акнун дар марҳилаи навбатӣ бо дастгириҳои бевоситаи Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва татбиқи лоиҳаи “Таҷдиди қитъаи Қизилқалъа-Бохтар, роҳи автомобилгарди Душанбе-Бохтар” бо дарназардошти васеъкунии роҳ дар чор хати ҳаракат дар муҳлати муайяншуда мавриди истифода қарор мегирад.

Дар сохтмони роҳи мазкур фармоишгари татбиқи лоиҳа Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ширкати “СИ ТИ АЙ” ва пудратчӣ ширкати “ДАЙ НИППОН”-и кишвари Ҷопон корҳои босифати сохтмониро ба анҷом расонида истодаанд.

Муҳлати татбиқи лоиҳаи мазкур бештар аз 22 моҳро ташкил медиҳад. Сохтмончиён бо имкониятҳои хуби маблағгузорӣ дар доираи амалишавии лоиҳаи мазкур, махсусан ёддошти тафоҳум ва созишномаҳои грантӣ бо маблағи умумии 3 миллиарду 349 миллион ени японӣ (тақрибан 31 миллиону 829 ҳазор доллари амрикоӣ) бунёди роҳро ҷавобгӯ ба талаботи меъёрҳои стандарти ҷаҳонӣ мавриди истифода қарор хоҳанд дод.

Тавре иттилоъ доданд, паҳноии роҳ аз 24 то 26,5 метрро дар бар мегирад. Аз рӯйи тарҳи  бунёди роҳ дар таҷдиду азнавсозии ин самти ҳаракат якчанд пул, гузаргоҳу роҳравҳои алоҳида барои пиёдагардон, хобондани қубурҳои қутрашон гуногун ба анҷом расонида мешавад.

Аз рӯйи иттилои мутахассисони Вазорати нақлиёти Ҷумҳурии Тоҷикистон корҳои лоиҳакашӣ ва сохтмонӣ бо маблағҳои пешбинишуда ҷараён гирифта, анҷоми корҳои бунёдӣ тибқи шартнома дар мӯҳлати муайян    ба иҷро расонида мешавад.

Ҳадафи асосии Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон бо бунёди чунин роҳҳои  хушсохту замонавӣ, ин беҳтар гардонидани хизматрасонии нақлиёт, интиқоли молу маҳсулоти гуногун аз шаҳру ноҳияҳои вилояти Хатлон ба пойтахти мамлакат, фароҳам овардани ҷойҳои нави корӣ дар давраи сохтмон, беҳтар кардани сатҳу сифати зиндагии аҳолӣ арзёбӣ мешавад.

Дар ҷараёни амалишавии лоиҳаи бунёди роҳ садҳо нафар сокинони вилояти  Хатлон бо шуғл фаро гирифта шуда, бо маоши баланд ҳавасманд гардонида мешаванд.

Дар таҷдиду бунёди роҳи мазкур  19 нафар мутахассисони хориҷӣ ва 379 нафар мутахассисони маҳаллӣ фаъолияти пурсамар карда истодаанд, ки ин 95 фоиз аз шумораи умумии кормандон аст.

Барои сифатнок ва дар муҳлати муайян ба анҷом расонидани корҳои сохтмонӣ 83 техника ва механизмҳои пуриқтидори сохтмонӣ ҷалб карда шудаст, ки аз ин шумора 32 воситаи нақлиётро мошинҳои калони борбардор, 6 экскватор ва дигар техникаҳои роҳсозӣ истифода мегардад.

Тавре ба Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон иттилоъ доданд, айни замон корҳои сохтмони роҳ хуб ҷараён дошта, аз рӯйи маълумоти мутахассисон 172 ҳазору 375 метри мураббаъ қабати поёнии якуми роҳ, 111ҳазор метри мураббаъ қабати поёнии дуюм ба анҷом расонида шуда, 87 ҳазор метри мураббаъ  қисмати болоӣ асфалт ва 83 ҳазор метри мураббаъ қабати дуюм низ асфалт гирифта шудааст.

Дар ду канори роҳ новаҳои обпарто, 18 адад қубурҳои обгузар гузошта шуда,  корҳои равшаннамоӣ дар 6 қитъа бо дарозии 1,4 км ба анҷом расонида шудааст.

Айни замон тибқи лоиҳаи сохтмонӣ пулҳои рақами 15 ва 16 ба охир расида, барои истифодабарӣ омода карда шудааст.

Аз рӯйи маълумоти ниҳоӣ корҳои сохтмонӣ дар масири мазкур  то охири моҳи майи соли ҷорӣ пурра ба анҷом расонида мешавад.

Аз рӯйи таъкиди Пешвои муаззами миллат корҳои сохтмонӣ дар роҳи дорои аҳамияти байналмилалӣ бояд бо сатҳу сифати аъло ба итмом расида,  садсолаҳо барои сокинон ва меҳмонон хизмат расонад.

Масири мазкур аз 4 хатти ҳаракат, ҳар кадоме иборат аз 3,5 метр ба ду самт бо пойдеворҳои бетонӣ қисмат карда шудааст.

Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон  зимни шиносоӣ аз корҳои анҷомёфта ба меҳнату заҳмати мутахассисону коргарон  баҳои баланд доданд.

Дар масофаи қитъаи Қизил-қалъа - Кӯшониён - Бохтар, ки 9,2км-ро дар бар мегирад, 2 пул, 8 истгоҳ, 16 қубури обгузар, 18 ҳазор метри мураббаъ роҳи пиёдагард ва гузоштани аломатҳои ишоравии ҳаракати роҳ дар қитъаҳои гуногуни он ба иҷро расонида мешавад.

Дар вусъати корҳои созандагӣ мутахассисони тоҷик дар ҳамкорӣ бо мутахассисони кишвари Ҷопон меҳнати босамар карда истодаанд.

Бунёди роҳи автомобилгарди Душанбе-Бохтар ҳамкориҳои иқтисодии минтақаи Осиёи марказиро бештар намуда, Тоҷикистонро бо кишварҳои минтақа ва бандарҳои баҳрӣ пайваст мекунад.

Ин шоҳроҳ василаи хуб дар ҳамлу нақли молу маҳсулоти гуногун мегардад.